Veiligheidsupdate: DHE, triptanen, magnesium, hoefblad en andere behandelingen

De laatste jaren zijn er heel wat nieuwe medicijnen tegen migraine op de markt gekomen. Tegelijkertijd verschijnen er regelmatig waarschuwingen en updates omtrent medicatie. In het streven naar effectieve en veilige behandelingen is het belangrijk om dit goed op te volgen.

DHE

Dihydroergotamine of DHE bestaat al zo’n 75 jaar. Daarmee is het een van de oudste behandelingen tegen migraine. Het middel werd tot voor kort vooral via injectie toegediend en het is erg effectief. Er zijn echter nadelen aan verbonden. Het belangrijkste nadeel is dat DHE vaatvernauwend werkt. Mensen met een hartaandoening of de ziekte van Raynaud moeten dus opletten. DHE kan in dat geval de circulatie hinderen. Voor jongere vrouwen, de meerderheid van de migrainepatiënten, weegt dit bezwaar niet zo hard door.

Nog een nadeel is dat DHE inwerkt op verschillende receptoren en dus meer bijwerkingen heeft. Wanneer het middel intraveneus wordt toegediend, kan het bijvoorbeeld leiden tot misselijkheid en braken. Het goede nieuws is dan ook dat DHE sinds kort beschikbaar is als een neusspray. In die vorm maken patiënten veel minder melding van misselijkheid en braken. Op dit moment lijkt de neusspray even effectief te zijn als de injectievorm. In de injectievorm wordt DHE vooral gebruikt bij patiënten die niet voldoende reageren op andere behandelingen.

Triptanen

De groep van de triptanen bestaat ondertussen zo’n dertig jaar. Ze zijn veiliger dan DHE omdat het vaatvernauwend effect veel minder uitgesproken is. Triptanen hebben een specifieke voorkeur voor een bepaald type receptor: F-HT1B en D. Daardoor zijn er minder bijwerkingen. Deze groep staat dan ook in de top drie van de aanvalsbehandelingen. Triptanen zijn zodanig veilig dat ze in veel Europese landen verkrijgbaar zijn zonder voorschrift. Idealiter start de patiënt met preventieve medicatie, gezonde voeding en meer beweging, maar als dat niet helpt, kan hij triptanen overwegen.

Toch wordt ook hier gewaarschuwd bij patiënten met ischemisch hartlijden. Ook wordt aangeraden om deze medicijnen te vermijden bij een patiënt die meerdere risicofactoren heeft. Toch kunnen triptanen ook dan ingezet worden, na een grondige check-up van de bloedvaten. Is die positief en zijn er geen andere aandoeningen zoals diabetes, hoge bloeddruk of hoge cholesterol, dan zijn triptanen in veel gevallen veiliger dan sommige pijnstillende medicatie die vrij verkrijgbaar is.

Verder is de dosering een belangrijk aandachtspunt. Vaak worden triptanen te laag gedoseerd, waardoor ze niet voldoende effect hebben. Pas wanneer de hoogst toegestane dosis niet werkzaam is, moet de arts een andere variant uitproberen. In de meeste Europese landen zijn er drie à vier verschillende varianten van triptanen te verkrijgen. Er zijn dus wel wat behandelmogelijkheden.

Ook in dit geval zijn er verschillende toedieningsvormen. Bij een plotse, ernstige aanval is een injectie aangewezen. Voelt de patiënt dat de migraine langzaam opbouwt, dan is de tabletvorm beter. Neussprays zitten daar een beetje tussenin. Als de neus echter verstopt is of de patiënt heeft een ernstige allergie, dan zal het neusslijmvlies de medicatie niet voldoende opnemen.

Verder wordt gewaarschuwd dat triptanen en antidepressiva niet samengaan. Daar bestaan echter geen wetenschappelijke bewijzen voor. Het gevreesde serotoninesyndroom ontstaat vooral bij patiënten die meerdere medicijnen nemen of die nog andere onderliggende aandoeningen hebben. Velen denken tot slot dat er een gevaar is voor medicatieovergebruikshoofdpijn wanneer de patiënt meer dan twee keer per week een triptaan inneemt. Ook daar is geen wetenschappelijke basis voor. Cafeïne en opiaten zijn op dat vlak veel gevaarlijker. Cafeïne is dan ook een gekende migrainetrigger.

Coxib’s

COX-2 remmers behoren tot de NSAID’s: niet-steroïdale anti-inflammatoire middelen. Ze zijn pijnstillend, koortswerend en ontstekingsremmend. De variant Rofecoxib werd van de markt gehaald omdat het middel ook werd voorgeschreven voor mensen met artritis. Aangezien deze aandoening vaak oudere mensen met hartaandoeningen treft, was er een licht verhoogd gezondheidsrisico. Het grote voordeel van coxibs is dat ze veel minder vaak maagproblemen veroorzaken. Er zijn nog steeds coxibs op de markt die specifiek worden voorgeschreven bij migraine.

Groot hoefblad

Plantaardige supplementen zijn doorgaans veiliger dan medicijnen. Toch zijn er ook hier waarschuwingen. Moederkruid en Boswellia (wierookboom) zijn bijvoorbeeld relatief veilig, maar een plant als groot hoefblad kan giftig zijn. Hoefblad is erg effectief en er is zelfs een gedegen studie naar uitgevoerd. Daaruit bleek dat 150 mg gepurifieerd hoefblad merkelijk effectiever is dan een placebo ter preventie van migraine. Wanneer de wortel of de bladeren echter verwerkt worden in een thee, kan er leverschade optreden of kunnen er misvormingen ontstaan bij pasgeborenen. Het extractieproces is hier dus enorm belangrijk.

Magnesium

Migraine kan ook getriggerd worden door voedingstekorten. Vijftig procent van de patiënten blijkt bijvoorbeeld een magnesiumtekort te hebben tijdens een migraineaanval. Voor deze groep kan het nuttig zijn om dit tekort aan te vullen met supplementen. Jammer genoeg wordt magnesium in orale vorm niet altijd goed opgenomen door het lichaam, zelfs niet als er een tekort is. Aangezien magnesiumtabletten relatief goedkoop en veilig zijn, loont het echter de moeite om het toch te proberen.

Een mogelijke nevenwerking van magnesium is diarree. Ook patiënten met ernstige nierproblemen moeten opletten. Wordt het magnesium niet opgenomen via tabletten, dan kan het ook via een infuus toegediend worden. Ook deze methode is zeer veilig. Als er geen verbetering optreedt in de migraine na een behandeling met magnesium wil dat niet zeggen dat er geen magnesiumtekort is. Mogelijk wordt de stof niet adequaat geabsorbeerd.

Een magnesiumtekort kan worden opgespoord via een standaard bloedtest. Daarbij wordt gekeken naar de magnesiumniveaus in de rode bloedcellen. Symptomen van een magnesiumtekort zijn onder andere koude handen en voeten, spiertrekkingen, krampen in voeten of benen, hartkloppingen of hersenmist (brain fog). Volgranen en groene bladgroenten zijn rijk aan magnesium.

Tot slot

Migrainepatiënten letten best op met chiropractische behandelingen. Vooral de ingrepen waarbij de nek onderhevig is aan bruuske verdraaiingen kunnen gevaarlijk zijn. De nek is immers een zeer gevoelige regio. Ook sommige yogaposes, bijvoorbeeld met een hoofdstand of schouderstand, kunnen een aandoening als migraine verergeren.

Bron samenvatting: Dr. Alexander Mauskop: https://migraineworldsummit.com/

Niets uit deze tekst mag in enige vorm worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende.