Aanhoudende chronische migraine - Symptomen tussen de aanvallen

13/07/2023 - 19:49

Bij chronische migraine is er niet altijd een duidelijk onderscheid tussen de migraineaanval zelf en de migraineloze dagen daartussen. Migrainedagen en heldere dagen vloeien vaak in elkaar over en dat kan de behandeling aanzienlijk bemoeilijken. Chronische versus episodische migraine Een patiënt met chronische migraine heeft vijftien dagen of meer per maand last van migraine. Er is een duidelijke verandering in de fysiologie van de hersenen.

Het hersenvlies is continu overactief en zeer prikkelbaar. Bij chronische migraine herstellen patiënten niet altijd volledig tussen twee aanvallen. Hoofdpijnen gaan in elkaar overvloeien. Een oorzaak is vaak moeilijk aan te duiden en er is geen afgelijnde grens tussen migrainedagen en heldere dagen. De pijndrempel vervaagt.

Bij chronische migraine is er niet altijd een duidelijk onderscheid tussen de migraineaanval zelf en de migraineloze dagen daartussen. Migrainedagen en heldere dagen vloeien vaak in elkaar over en dat kan de behandeling aanzienlijk bemoeilijken.

Chronische versus episodische migraine

Een patiënt met chronische migraine heeft vijftien dagen of meer per maand last van migraine. Er is een duidelijke verandering in de fysiologie van de hersenen. Het hersenvlies is continu overactief en zeer prikkelbaar. Bij chronische migraine herstellen patiënten niet altijd volledig tussen twee aanvallen. Hoofdpijnen gaan in elkaar overvloeien. Een oorzaak is vaak moeilijk aan te duiden en er is geen afgelijnde grens tussen migrainedagen en heldere dagen. De pijndrempel vervaagt.

Bij episodische migraine is er vaak wel een duidelijke trigger. Het hersenvlies is niet continu overprikkeld dus er zijn duidelijk dagen zonder migraine. Een patiënt met episodische migraine heeft bijvoorbeeld zes hoofdpijndagen per maand en voelt zich de rest van de tijd echt goed. Hierbij valt te vermelden dat episodische migraine in drie procent van de gevallen overgaat in chronische migraine. Bij episodische migraine zijn de aanvallen en de heldere dagen duidelijk afgebakend.

Hoofdpijn versus migraine

Na een migraineaanval kunnen postdrome symptomen zoals duizeligheid, misselijkheid, overgeven en gevoeligheid voor licht, geluid of beweging nog een tijdje aanhouden. Soms is de migraineaanval ook nog niet helemaal voorbij. Ook kan een patiënt zich na een aanval verward voelen, last hebben van kledij of geuren, geen eetlust hebben of wazig zijn. Deze symptomen maken het moeilijk om een duidelijk onderscheid te maken tussen de migraine op zich en de migrainevrije dagen.

Daarnaast zijn er heel wat hoofdpijnaandoeningen die lijken op migraine. Voorbeelden daarvan zijn spanningshoofdpijn, sinushoofdpijn, hemicrania continua, hoofdpijn door lage of hoge bloeddruk, lekkend hersenvocht, nieuwe dagelijkse aanhoudende hoofdpijn en idiopathische intracraniële hoofdpijn. Het is dus belangrijk dat een specialist deze aandoeningen uitsluit op basis van diagnostische criteria.

Tot slot kunnen verschillende hoofdpijnsoorten ook samen voorkomen. Zo is het mogelijk dat een migrainepatiënt ook last heeft van spanningshoofdpijn of sinushoofdpijn. Ook in dit geval is het moeilijk om een duidelijk onderscheid te maken tussen migrainedagen en heldere dagen.

Onderscheid hoofdpijn, migraine of tussenperiode

De aard van de hoofdpijn kan geëvalueerd worden met een stoplichtsysteem. Rood betekent dat de patiënt zich zo ziek voelt dat hij zijn activiteiten moet stopzetten. Oranje betekent dat hij gas terug moet nemen en groen betekent dat alle activiteiten kunnen doorgaan.

Om de grens te trekken tussen dagen met hoofdpijn, heldere dagen, hoofdpijnvrije dagen en migrainevrije dagen is een migrainedagboek of een migrainekalender de beste tool. Patiënten starten best met een simpele kalender. Ze vermelden louter of ze een goede dag hadden of niet. Zo worden ze niet overweldigd. In een hoofdpijndagboek is ruimte voor meer informatie, bijvoorbeeld omtrent voeding, beweging of activiteiten.

De belangrijkste functie van zo’n hoofdpijndagboek of -kalender is dat de patiënt gaandeweg uitlokkende factoren gaat herkennen. Voorbeelden van triggers zijn stress, te weinig water drinken, ongezonde voeding, te veel alcohol, koffie, slecht slapen of te weinig beweging. Ook kunnen patiënten hun vooruitgang bijhouden.

Daarnaast helpt de dagboekoefening ook om heldere dagen te onderscheiden van migrainedagen. Een arts kan ook therapeutische aanpassingen doen op basis van het dagboek. Dit kan er uiteindelijk toe leiden dat de periodes tussen de migraineaanvallen duidelijker afgelijnd worden.

Behandeling tussen de aanvallen

Hoe langer een patiënt aan chronische migraine lijdt, hoe moeilijker de cyclus te doorbreken is. Zo helpt beweging doordat er endorfine vrijkomt, maar bewegen is niet evident voor iemand met chronische migraine. Daarom hebben patiënten nood aan een duidelijke strategie om deze vicieuze cirkel te doorbreken. Een goed plan omvat preventie, acute therapie en overbruggingstherapie. Het is een combinatie van elementen zoals een hoofdpijndagboek, mindfulness, meditatie, routine, een aangepaste levensstijl en voeding, beweging, preventie en gerichte medicatie, ook tijdens de migrainevrije dagen.

Medicatie is altijd een balansoefening. Sommige patiënten wachten te lang om aanvalsmedicatie in te zetten of ze stoppen te snel met de medicamenteuze behandeling terwijl ze eigenlijk nog niet helemaal uit de aanval zijn. Anderen nemen hun medicatie door op migrainevrije dagen in de hoop de migraine te doorbreken. Dat kan dan weer leiden tot overmatig medicijngebruik. De aanpak moet steeds individueel zijn, op maat van de patiënt.

Preventie

Er verschijnen meer en meer preventieve migrainemedicijnen (injectie, infuus) op de markt. Preventieve therapie is vaak moeilijker te accepteren voor patiënten, maar ze moeten ervan uitgaan dat het geen permanente situatie is. In het ideale geval helpt preventieve therapie om de hersenen te resetten. Vervolgens kan de basis verstevigd worden via aanpassingen in de levensstijl en meditatie. Het is belangrijk om deze routine van ondersteunende maatregelen aan te houden.

Een extra bonus is dat een goede levensstijl een positieve invloed heeft op de algehele gezondheid. Ook zaken als een dankbaarheidsdagboek en brain dumping kunnen helpen. Bij brain dumping schrijf je voor het slapengaan je beslommeringen neer zodat je meer kans hebt op een zorgeloze slaap. Een gezonde levensstijl en preventie moeten dus gestimuleerd worden. Patiënten die geen preventieve middelen willen nemen of die wachten tot ze in de rode fase zitten, verhogen de ziektelast en de invaliditeit, dat is niet goed voor de hersenen.

Tot slot

Het is belangrijk dat migrainepatiënten de hoop niet verliezen. De hersenstructuur verandert bij chronische pijn, maar dat proces is omkeerbaar. Mensen met migraine zijn veerkrachtig, empathisch en vooral flexibel. De beste strategie is een combinatie van acute therapie, preventie en overbruggingstherapie.

Bron: Migraine World Summit
Niets uit deze tekst mag in enige vorm worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende.